انواع طرح های فرش را بشناسیم! (قسمت چهارم)
انواع طرح های فرش را بشناسیم!
فرش های طرح گلدانی:
در فرش های ماشینی طرح گلدانی اغلب شکل گلدان در اندازه های مختلف به چشم می خورد. گاه چندگلدان کوچک بطور متقارن در اطراف متن و یا دنبال هم سرتاسر متن را فرا می گیرد. گروه های فرعی این طرح عبارتند از : گلدانی ختائی، گلدانی دوطرفه، گلدانی محرابی، گلدانی سراسری ، گلدانی ظل السلطان(گل وبلبل) ، گلدانی حاج خاتمی ، گلدانی تکراری ، گلدانی لچک ترنج و گلدانی یکطرفه
فرش های طرح ماهی در هم:
این طرح در ردیف طرح های بومی و ایلی می باشد. این طرح اغلب به صورت یک واگیره می باشد و بافنده همان واگیره را در طول و عرض فرش تکرار می کند. در این طرح یا واگیره یک حوض به صورت لوزی با چهار برگ، ماهی در اطراف آن مشاهده می شود. مهم ترین انواع این نوع فرش ماشینی عبارتند از : ماهی هرات ، ماهی فراهان و زنبوری، ماهی سنه یا کردستان ، ریزه ماهی یا خرده ماهی و ماهی درهم بندی
فرش های طرح محرابی:
طرح اصلی فرش ماشینی محرابی از طرح محراب الهام گرفته شده است. همان مکانی که در مساجد، مکان نمازگذاران امام جماعت است. در این طرح ها معمولا محراب را با تزییناتی از قبیل قندیل ، گلدان و حتی درخچه های کوچک می پوشانند و گاه دو طرف محراب را با ستون های بزرگی که سقف محراب بر روی آن قرار دارد نشان می دهند انواع طرح های این گروه عبارتند از : محرابی قندیلی ، محرابی گلدانی ، محرابی درختی
فرش های طرح محرمات:
در طرح محرمات کل متن فرش ماشینی از جهت طولی به چند ردیف موازی تقسیم می شود و درون این ردیف ها با نگاره هایی همچون بته جقه، انواع اسلیمی و یا ختایی و گل وبرگ های دیگر تزیین می شود. به عبارت دیگر متن فرش ماشینی به صورت راه راه است. محرمات بته جقه ای معروفترین طرح این گروه است. این طرح در بعضی از نقاط ایران به نام قلمدانی مشهور است. گروه های فرعی طرح محرمات عبارتند از: قلمدانی سراسری، گل ریز با زمینه یکرنگ و بته با زمینه الوان
فرش های طرح هندسی:
نقش و نگارهای این طرح فرش ماشینی به صورت هندسی و با استفاده از خطوط زاویه دار به وجود می آید. انواع طرح های هندسی عبارتنداز: هندسی کف ساده، هندسی جوشقان، هندسی خاتم شیراز، هندسی لچک و ترنج و هندسی قابی
فرش های طرح ایلی و عشایری:
این طرح ها عموما توسط عشایر ایران بافته می شوند همچنین از قدیمی ترین و اصیل ترین طرح ها در فرشبافی ایران است و مخلوق ذهن قالیبافان بومی می باشد. طبیعت و محیط زندگی آنها به ساده ترین شکلی در طرح این فرش ها منعکس شده است. از نقشه های منظم و مدون پیروی نمی شود و دارای زیبایی دلپسندی است. نام های معروف و قدیمی این گروه عبارتند از هیبت لو (مربوط به فارس و آباده)، قشقایی بته، افشاری، خاتونی، اردبیل، مزلقان، خمسه، ساوه، تفرش، هریس، مهربان، گوراوان، زنجان و مشکین شهر، بختیاری، کردی، یلمه، گبه(خودرنگ)، سیستان، فردوس، سالارخانی، یعقوب خانی، سنگ چوبی، علی میرزائی، جان بیگی، جانمازی، جوین، موسی آباد، بلوچستان، ویس، قرجه، سنه و دسته گل
